05432632840 | Neorama İş Merkezi Beştepe Mah., Yaşam Cad., No:13, A-Blok, Ofis No:22, Söğütözü, Ankara

Arama :

Hastalıklar

Üretra Darlığı
Üretra Darlığı

İdrar Yolu Darlığı, Üretra Darlığı Nedir?

 

 

Üretra, idrarın vücuttan dışarı taşınmasına izin veren, penisin ucu ile mesane arasındaki idrar kanalıdır. İdrar yolu darlığı (üretra darlığı) idrarın mesaneden çıkarak rahat bir şekilde dışarı boşaltılmasına engel olan, ve sonuçta idrarın mesanede birikmesine, mesanenin tam olarak boşaltılamamasına neden olan mekanik bir hastalıktır. 

Üretra darlığı, yaklaşık olarak erkeklerin % 0,5-1’ni etkileyen ve bazı nedenlerden ötürü idrar yolu hücrelerinin(uretra epiteli) hasar görmesi sonucu epitelde veya idrar kanalı gövdesini oluşturan yapının  fibrozisi(skarı) ile sonuçlanan bir hastalıktır. Darlık üretranın ve çevresindeki dokunun yaralanması veya zedelenmesi nedeniyle oluşmaktadır. Örneğin ciltte olan yaralanmalarda bir gerilme ve yaralanan yerde kalınlaşma  oluşuyorsa, benzeri şekilde üretra yaralanmalarında da bir nedbe-skar dokusu oluşmaktadır. Bu gerilme ve kalınlaşma, üretranın ince boşluğunu tıkadığında idrar üretradan geçemez darlık ölçüsüne göre zorlanır ve bu nedenle idrar  mesanede birikir, tam boşalmaz.

 

Travmalar, prostat kanseri için yapılan radyoterapi gibi kimi tıbbi uygulamalar, bu bölgede yapılan bazı cerrahi operasyonlar ve gonore gibi bazı enfeksiyonlar üretra darlığına neden olabilmektedir. Üretra darlığına neden olan  nedenler, hastanın yaşı ve darlığın yerine göre değişkenlik arz etmektedir. Ön üretra darlıkları daha çok enfeksiyon (%40), tıbbi müdahaleye bağlı(iyatrojenik-%40) veya travma sonucu oluşurken, arka üretra darlıkları pelvik kırık(leğen kemiği kırıkları) sonrası veya cerrahi girişim sonucu iyatrojenik oluşur. Bazen hiç bir neden bulunamaz(%15-20). Darlıklar mesane ile penisin ucu arasında bir kaç milimetre ile birkaç santimetre arasında değişen bir uzunluğa sahip olabilir.

 

İdrar Yolu Darlığı Belirtileri Nelerdir?

 

  • İdrar yapmaya başlamada zorluk
  • Yavaş veya zayıf idrar akışı
  • İdrar yaptıktan sonra idrar damlaması
  • İdrar yaparken ağrı veya yanma
  • İdrarda kan görülmesi
  • İdrara çıkma sıklığında artma 
  • Mesaneyi tam boşaltamama
  • İdrar yolu enfeksiyonları



 

Ciddi vakalarda üretra tamamen tıkanabilir ve acil tıbbi müdahale gerektiren akut idrar tıkanmasına yol açabilir. Üretral darlık nedeniyle ereksiyona ulaşma veya sürdürmede zorluk veya ağrılı boşalma gibi cinsel işlev bozuklukları da görülebilir. Bazen hastalar tekrarlayan idrar yolu  enfeksiyonu, prostatit, epididimit-orşit veya mesane taşı ile gelebilirler.


 

 İdrar Yolu Darlığı Nasıl Teşhis Edilir

 

  • Klinik hikaye
  • Semptom skorlaması 
  • Fizik muayene
  • Üroflowmetri ve Ultrasonografi,rezidü idrar miktarı
  • Üretrografi
  • Üretrosistoskopi (bazı vakalarda)


 

Uretra darlığında tedavi öncesinde nedene yönelik ayrıntılı hikaye alınmalıdır. Fizik muayenede idrar deliği patolojilerinin değerlendirilmesi ve liken sklerozisi denilen  olgularda ön üretradaki skar(nedbe) dokularını elle (palpasyon) hissedilmek önem arz eder.  Üretra darlığı hastalarında işeme testi(üroflowmetri) ile mutlaka maksimum idrar akım hızı ve işeme paterni değerlendirilmelidir. Mesane patolojilerini değerlendirmek ve boşaltılamayan(rezidüel) idrar miktarını ölçmek için ultrasonografi gerekebilir.  Üretra darlığının tam yerini ve uzunluğunu değerlendirmek için retrograd üretrografi(RUG) çekilebilir. Özellikle ön üretra darlıkları tanısı için retrograd üretrografi altın standarttır. Ancak arka uretra darlıklarında ve mesane boynu patolojilerinde üretrografi yetersiz kaldığından bu vakalarda işeme(miksiyonel-voiding) sistoüretrografi ile üretrografi kombinasyonu yapılmalıdır. 

 

Teşhisde karar verilemeyen durumlarda darlığın netleştirilmesi açısından üretrosistoskopi gerekebilir. Eş zamanlı dış idrar yolu deliği veya sistostomi yolu ile yapılan kıvrılabilir flexible sistoüretroskopi darlığın yerini ve uzunluğunu ölçmede önemli bir tanı aracı olabilir. Darlık yeri ve uzunluğu netleştirildikten sonra müdahale şekli ve zamanı  planlanır.


 

İdrar Yolu Darlığı, Üretra Darlığı Nasıl Tedavi Edilir?

 

Üretra darlıklarında tedavi, nedenine, yerleşim alanına, sayısına, dar alanın uzunluğuna, darlığın kesafetine-şiddetine(spongiofibrozis derecesine), daha önceki tedavi girişimleri ve hastanın yaşına göre değişebilmektedir. Nispeten kısa basit darlıklar endoskopik tedavi edilirken, uzun- kompleks darlıklar bir veya iki aşamalı açık ameliyat(uretroplasti) ile tedavi edilmektedir. 

 

1- İdrar Yolunu genişletme(dilatasyon): Metal dilatatörler, balon ile genişletme veya sonda kateterlerle yapılabilmektedir. Bu tedavi şekli, kısa segment darlıklarda (<1 cm) oluşan skarı açarak hastaya geçici bir rahatlama sağlayabilmektedir. Genellikle ek hastalıklar olan) ek başka girişimi kaldıramayacak ve sınırlı yaşam beklentisi olan hastalara uygulanır. Ancak ağır nedbe dokusu olmayan kısa darlıklarda nadir de olsa tam tedavi sağlayabilir. 

2- İdrar Yolu yani Üretra  Darlıklarında İlaçlı Balon Tedavisi, İdrar Yolu Darlıklarında İlaçlı Optilume Tedavisi, Üretra Darlıklarında Optilume tedavisi: Optilume(ilaçlı balon kateter), İdrar Yolu Darlıklarını (üretra darlığı) tedavisinde  kullanılan minimal invaziv, ilaçlı balon uygulamasıdır. Paklitaksel isimli ilaç emdirilmiş Optilume, balonuyla İdrar yolunu genişleten genişleten ve emdirilmiş ilacı doğrudan darlığa ileten ilaç( paklitaksel) kaplı bir balon kateter dir yada stent dir. İdrar yolu darlığının tekrarlama olasılığını önemli ölçüde azaltan nispeten yeni bir prosedürdür,  umut verici sonuçlar elde edilmektedir ve üretra darlığı olan hastalar için giderek daha popüler bir seçenek haline gelmektedir. 

 

Bu paklitaksel isimli ilac emdirilmiş balon kateterle İdrar yolları darlıklarını genişletmek yanında yüklü ilacı doğrudan darlığa verilmesi sağlanır ve böylece darlığın tekrarlama olasılığını önemli ölçüde azaltır. İşlem sonrası iyileşme hızlı ve işlem nispeten ağrısızdır. Çoğu hasta işlemden sonraki birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilir. İşlem, idrar  kanalına yerleştirilen küçük, esnek bir balonlu  kateter yani stent ile önce kateterin balonu yardımı ile  darlık genişletilir ve bu arada ilaçda bu darlık bölgesine bırakılmış olur.

 

Optilume'un en önemli avantajlarından biri minimal invaziv bir işlem olmasıdır, bu da darlığı çevreleyen dokuya daha az zarar verilmesi anlamına gelir. Optilume daha hızlı iyileşme sürecine ve hasta için daha az ağrı ve rahatsızlık verme avantajı da vardır.  Ayrıca işlem minimal invaziv olduğundan enfeksiyon, kanama veya çevre dokuya zarar verme gibi komplikasyon riskleri de azalır. Genellikle günübirlik bir işlemdir. İçerdiği ilaç sayesinde içinde skar dokusu gibi tekrar daralmaya neden olan kötü iyileşmesi engellemektedir. 



 

3- İnternal Uretrotomi, Kapalı Endoskopik Ameliyat: Kapalı Endoskopik Ameliyat Üretroskop denilen endoskop  ile kısa uretra darlığının soğuk bıçak ile darlığın s kesilmesi işlemidir. Bu yöntem  yaklaşık elli yıldır yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu soğuk bıçak dışında çeşitli lazerler de kullanılabilmektedir. Genel olarak lazer uretrotominin başarısı soğuk bıçak ile aynı olduğu bildirilmektedir.

 

Kapalı Endoskopik Ameliyat sonrası nedbeli(skarlı) idrar yolu dokusu yara iyileşmesine bırakılır ve yeniden idrar yolu devamlılığı oluşur. Eğer normal iyileşme nedbe-skar dokusundan önce oluşursa yapılan işlem başarılı olur aksi takdirde yara iyileşmesi daha hızlı oluşursa darlık tekrarı(nüksü) neredeyse kaçınılmazdır. Dikkatli hasta seçimi ile (yumuşak kısa bulber darlık<1 cm) yaklaşık %80 oranında başarı yakalanabilir, ancak 2 cm uzun, birden fazla, yoğun-kesif ağır darlıklar ve dış deliğe yakın darlıklarda genelde başarısızlıkla sonuçlanır. İnternal üretrotomi sonrası 3 ay içinde tekrarlayan, yılda üç kereden fazla tekrar eden veya 2 kez başarısız girişim sonrası nüks eden olgularda açık cerrahi(üretroplasti) tercih edilmelidir.

 

Kapalı Endoskopik Ameliyat sonrası uzun süreli temiz aralıklı hastanın kendi kendine sonda uygulaması gerekebilir. Daimi kalıcı sona konulması başkaca ciddi hastalığı olanlarda, sınırlı yaşam beklentili, veya başka cerrahi işlem yapılamayacak hastalarda önerilmelidir. Kapalı Endoskopik Ameliyat başarısı değişkenlik göstermekle birlikte %70-80 arasında başarı oranı bildirilmektedir. Değişen başarı oranlarına rağmen kolay uygulanması, düşük maliyet, hastanede kısa kalış süresi ve tekrarlanabilir olması nedeniyle üretrotomi interna en  sık başvurulan yöntem olarak tercih edilmektedir.

Komplikasyonlar: Üretrotomi interna ameliyatında  en sık görülen ana komplikasyonu darlığın tekrarıdır. Diğer komplikasyonlar (%0,5-5) kanama, hematom, ve epididimo-orşit(yumurtalık iltihabı) olarak genelde karşımıza çıkmaktadır. Bazı nadir olgularda yapılan derin kesilerde fistüle yol açarak iktidar bozukluğuna(erektil disfonksiyona) yol açabilir.

 

 

4- Üretroplasti: Üretroplasti üretra darlıklarının tam tedavisi için en etkili metottur ve altın standart olarak değerlendirilir. Bu yöntemde darlık bölgesinin çıkarılması ve sonra ya uç uca dikilmesi ile ya da araya vücudun diğer dokularından alınan parçaların(ağız içi mukozası, bacak damarından alınan parça) kullanılarak üretroplasti  yapılmaktadır. 

 

 

  • Darlığın Çıkarılması ve uc-uca anastamoz(Eksizyon ve primer anastomoz): Bu tedavi yönteminde amaç, nedbe dokusunun (fibrotik dokuyu) tamamen çıkarıldıktan  sonra üretra usulüne uygun bir şekilde uç uca birleştirme yapılır. Bu teknikle 2 cm altındaki bulber uretra darlıklarında yaklaşık %90-95 oranında başarı elde edilir. 2cm den uzun darlıklarda uç uca anastomoz gerginliği azaltmak için iki korpus kavernozum dokusu dikkatli bir şekilde ayırmak gerekebilir. 
  • Augmentasyon Üretroplastisi: Bu tedavi yöntemi genellikle 2 cm den  uzun ve uc-uca dikmek mümkün olmayan, uretroplastinin uygun olmadığı vakalarda tercih edilir. Bu yöntem bir ya da iki aşamalı yapılmaktadır. Augmentasyon üretroplastide darlık tekrarı %14-15 oranında bildirilmiştir. Üretroplasti yama kullanımı darlık tekrarı açısından hiçbir fark göstermemektedir. Yama için penis derisi, skrotal deri, ağız içi  mukozası, mesane mukozası, ve kolonik mukoza kullanılabilinir. Bunlar içerisinde ağız mukozası elde etme kolaylığı, saçlı deri içermemesi, düşük komplikasyon ve yüksek başarı oranıyla en sık tercih edilen materyaldir. Ağız mukozası yanaklardan, dudaktan veya dilden elde edilebilir. Ağız mukozası yaması kullanımı ile alımı ilgili bildirilen komplikasyonlardan kanama, ağrı, enfeksiyon, şişme, ve tükrük bezi kanalı yaralanmasıdır. Bazı hastalarda geçici ağzını açmakta zorlanma görülebilir. 
  • İki aşamalı uretroplastiler: Penil üretrada ve özellikle başarısız hipospadias cerrahisi veya liken sklerozlu olgularda uygulanmaktadır. Birinci aşamadan sonra %10-39 oranında yama skarına bağlı ağır darlık görülebilir. Bu nedenle ikinci aşama için 3 ile 6 ay beklemek gerekir.
Hakkı Perk ©2020 | Her Hakkı Saklıdır. | Ankara Web Tasarım tarafından oluşturulmuştur.