Şok Dalga Tedavisi Nedir?
Eswt şok dalga tedavisi, şok dalga tedavisi(ESWT), eswt tedavi ; şok dalga cihazından oluşturulan yoğun ve basınçlı ses dalgalarının bir prob vasıtası ile vücudun hedeflenen bölgesine yönlendirilmesi ile yapılan bir tedavi yöntemidir. Bu yöntem ilk kez böbrek ve idrar yolları taşlarının kırılması amacıyla tasarlarmış(ESWL) ve hala başarı ile uygulanmakta ve belli endikasyonlarda kullanılmaktadır. Aynı şekilde tasarlanmış ve yoğunluğu azaltılmış veya ayarlanabilen cihazın başka amaçlarla kullanımı devreye girmiş, günümüzde birçok amaç için kullanılmaktadır. Vücut dışında üretilen şok dalgalarının odaklayan ve şok dalgası üreten iki kısmı vardır. Yüksek basınçlı ses dalgaları (2-6 Bar’lık) özel tasarlanmış bir jeneratörlerden elde edilir ve bir prob vasıtasıyla vucudun hedef bölgesine ulaştırılır. Bu yoğun ses dalgalarıyla yapılan şoklama sonucunda alandaki sinir uçlarında bazı maddelerin (subtance P ve nitrit oksit) salgılanmasına neden olmakta, bu sayede ağrı azalmakta, ortamdaki sertleşmiş ve kireçli doku dağılmakta vucuda emilerek ortamdan uzaklaştırılması sağlanmaktadır. Ayrıca dokuda damar büyümesini ve yeni damar oluşmasını sağlayan bazı faktörlerin(eNOS, VEGF, PCNA vs) salgılanmasına neden olur. Böylece yeni damar oluşumu, hücre çoğalması ve dokularda da yenilenme olur.
Ürolojide Kullanım Alanları
- Böbrek ve İdrar yolları taşlarının kırılması(ilk kullanım alanı)
- İktidarsızlık-Empotans-Gevşek penis
- Peyroni hastalığı ve penis eğriliği
- Kronik prostatit
- Stres tip idrar kaçırma, Aşırı aktif mesane(AAM), Ağrılı mesane sendromu(interstisiyel sistit), kronik pelvik ağrı
Ereksiyon Bozukluğu-Gevşek penisde kullanımı
Cinsel performansın yeterli düzeyde olmaması, temas için tatmin edici ereksiyon elde edememe-sürdürememe ve cinsel işlevi tatminkar bir şekilde gerçekleştirememeye erektil disfonksiyon denir. Normal bir cinsel girişimde erkeğin olması gerektiği işlevini yeteri seviye ve sürede sürdürememesine cinsel güç kaybı-gevşek penis olarak adlandırılmaktadır. Hastalarda temel şikayet olarak ereksiyon yetersizliği, erken boşalma ve gevşek penisden yakınırlar. Yapılan saha çalışmalarında, 40-70 yaş arası erkeklerin %50'sinde ereksiyon bozukluğu ve cinsel güç kaybı(gevşek penis) bildirilmektedir. Ereksiyon tam bir hormonal denge, damar ve sinirlerin koordineli - ahenkle çalışması ile mümkündür ve psikolojik sistemin etkisi altındadır. Sertleşmede şok dalga tedavisi ve çok çeşitli yöntemler kullanılmakla beraber, hiçbir yöntemde %100 sonuç alınamaz. Son yıllarda bu hastalığın tedavisinde ESWT kullanılmaya başlanmıştır. Penise şok dalga tedavisi uygulaması, 4-6 seans erektil penis dokusuna dalgası yönlendirilerek yapılır. Bu erektil penis dokularında bazı maddelerin salgılanmasına neden olur ve bu maddeler de yeni damar oluşumunu ve şok dalganın yarattığı tahripden kronik yara iyileşmesi sürecini başlatır. Son generasyon cihazlarda şok dalgaların enerji seviyeleri ve uygulama alanındaki etki derinliği kontrol edilebilmektedir. Uygun olgularda erektil disfonksiyonunda şok dalga tedavisi ile %50-70 oranında sonuç alınabilmektedir. Eğer tatminkar bir sonuç alınırsa 6-8 ay sonra tekrar edilebilmektedir.Bilinen çok net bir yan etkisi bildirilmemeştir. Mevcut standard PDE5 inhibitörleri (5-Fosfodiesteraz inhibitörleri) ile birlikte yapılması önerilmektedir.
Peyroni Hastalığında kullanımı
Peyroni hastalığı; penisde bulunan erektil korporal yapıda plaklar şeklinde sertleşme(fibrozis), kireçlenme ve sonunda penis eğriliğine neden olan patolojik süreci ifade eder. 40-60 yaş grubu erkeklerde daha sık gözlenmektedir. Tekrarlayan mikrotravmalar sonrasında da dokuda kalınlaşmalar ve sert plakların oluştuğu savunulmaktadır ve sonuçta plak tarafına doğru penis eğriliğine neden olmaktadır. Diyabet ve hipertansiyonu bulunan erkeklerde de daha sık gözlenmektedir.Temelde ağrılı ereksiyon, penis eğriliği şikayeti ile hastalar hekime başvururlar. İlaçlı tedaviden cerrahi tedaviye kadar çok çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Buna rağmen net sonuç alınamamakta ve hastalığın tekrarlanma olasılığı olmaktadır. Peyronie şok dalga tedavisi 4-6 seans uygulaması ile %50-70 oranında tam veya kısmi başarı sağlanabilmekle beraber standart bir tedavi metodu olmayıp mevcut tedavi ile birlikte tercih edilmesi gereken bir uygulama olarak kabul edilmektedir. Daha sonra 3 hafta ara verilir ve sonra aynı işlem tekrarlanabilir. Anestezi kullanmaksızın çok iyi ve cesaret verici sonuçlar alınmaktadır.
Kronik Prostatite kullanımı
Kronik Prostatit çok değişik klinik formları olan hayat kalitesini bozan ve günlük yaşamı etkileyen, birçok formu bulunan ve sıkça karşımıza çıkan bir hastalıktır. Buna karşın verilen ilaç ve yapılan bazı maniplasyonlara pek de cevap vermeyen, temel olarak kronik pelvik ve tesis ağrısı, ağrılı ejekülasyon ve işeme problemleri ile kendini gösteren bir klinik sendromdur. Son zamanlarda kronik pelvik ağrı veya abakterial kronik prostatiti olanlarda EWST tedavisi ilginç bir şekilde şikayetlerde azalma yapabildiği gösterilmiştir. İşlem perineden veya suprapubik 4-6 önerilmektedir. Ancak bu tedavi standard tedavi niteliğinde olmayıp mevcut tedaviye yardımcı olarak görülmelidir.
Stres Tip İdrar Kaçırmada Şok Dalga Tedavisi
Stres tipi idrar kaçırma(stres inkontinans); fiziksel efor, efor, öksürme veya hapşırma sırasında istemsiz idrar kaçırmalara denilmektedir. Erişkin kadınların yaklaşık %50’sinde görülen bir durumdur, kadın efor sarf ederken, hapşırır veya öksürürken, kahkaha atarken ve ağır birşey kaldırırken idrar kaçırır. Bu da sosyal etkileşimi ve fiziksel aktiviteyi olumsuz yönde etkilemekte, cinsel ilişkiden kaçınma, bozma ve kötüleşme gibi yaşam kalitesinin (QoL) bozulması gibi önemli problemlere neden olan bir durumdur. Ayrıca duygusal ve zihinsel sağlığı olumsuz yönde etkilemektedir. Stres üriner inkontinans, birincil olarak pelvik tabanın düzenin bozulması, ve idrarı kontrol eden iç kapağın (iç sfinkter) zayıflamasından kaynaklanmakta, ikinci olarak idrar kanalı ve/veya mesane boynunun aşırı oynaklığı ve gevşekliğine (hipermobilitesi) bağlı olduğu düşünülmektedir. Stres üriner inkontinans tedavisinde; yaşam tarzı değişiklikleri, pelvik taban kas egzersizi ve ilaç tedavileri yanında cerrahi girişimler uygulanmaktadır. Hiçbir yöntem %100 çözüm sunmamaktadır. Bu nedenle, normal pelvik taban gücünü ve iç idrar kapağın(iç sfinkter) fonksiyonunu eski haline getirebilecek yeni tedavilere acilen ihtiyaç duyulmaktadır.
Stres tipi idrar kaçıran kadınlarda, 8 hafta, haftada bir kez, düşük yoğunluklu şok dalga tedavisi(Li-eswt, 0.25 mJ/mm2, 3000 atım, 3/sn atım frekans) idrar kanalı boyunca uygulandığında İdrar kaçağını önemli ölçüde azaltmakla kalmayıp aynı zamanda aşırı aktif mesanenin acil işeme ihtiyacı belirtisini de hafifletmekte ve yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirmektedir. Şok dalga tedavisi, stres tip idrar kaçırma problemini , pelvik taban fonksiyonunu eski haline döndürülmesi ve ardından idrar reflexinde sorumlu kısmını harekete geçirerek mesanenin bilinçli kontrolünü sağlayarak etkisini gösterdiği bulunmuştur. Yapılan işlemin kayda değer bir yan etkisi yoktur, hamilelik dışında her durumda yapılabilir. Sonuç olarak, düşük yoğunluktaki şok dalga tedavisi (Li-ESWT), özellikle kadınlarda stres tipi idrar kaçırmada yeni, invaziv-girişimsel olmayan ve etkili bir tedavi metodu , idrar kaçıran kadınlarda bir umut ışığı olarak görülmektedir. Bu yöntem, kanıttan yoksun olmasına rağmen, stres tipi idrar kaçırma tedavisinde klasik tedavilerle birlikte veya klasik tedaviye alternatif olarak kullanılabilir. Bu tedavinin uygulanması hekim ve hasta ile beraber karar verebileceği bir opsiyon ve seçenek olarak görülmelidir.
Aşırı Aktif Mesanede, Sıkışma Tipi İdrar Kaçırmada Şok Dalga Tedavisi
Aşırı aktif mesane, sıkışma tipi idrar kaçırma:, yine genel yaşam kalitesini (QoL) ciddi şekilde azaltabilen yaygın bir durumdur. Sıkışma tipi idrar kaçırma ani-acil idrara çıkma ihtiyacı ile birlikte tuvalete yetişememe veya idrarı geciktirememe durumudur ve idrar bu esnada kaçar. Erişkin insanların yaklaşık % 16-17’sini ilgilendiren bir durumdur, yaşlanma ile bu durum artmaktadır. Aşırı aktif mesanenin fizyolojik temelinde mesane kasının(detrusor) aşırı aktivitesi den kaynaklanmaktadır. Mesanenin istemsiz aşırı aktivitesine oksijen azlığı (hipoksi), oksidatif stres ve kan akımının azalmasının rol oynadığını bilinmektedir. Aşırı aktif mesane tedavisinde antimuskarinik ajanları ve/veya β3 agonist ilaçlar kullanılmaktadır, ancak bu ilaçların hastalığı iyileştirmemektedir, kaldıki ağız kuruluğu, kabızlık ve bulanık görme, kan basıncındaki değişiklikler, baş dönmesi ve uyuklama gibi ciddi yan etkilere sahiptirler. İlaç tedavisi başarısız olduğunda, mesaneye botulinum toksini enjeksiyonu ve posterior tibial sinir stimülasyonu (PTNS) veya sakral nöromodülasyon (SNM) ile girişimsel-invaziv tedaviler devreye girmektedir. Bu tedavilerden de %100 sonuç alınmamaktadır. Bu nedenle alternatif bir tedavi, özellikle tıbbi olmayan ve rahatsız edici yan etkileri olmayan daha az invaziv-girişimsel bir tedavi bulmak, Aşırı aktif mesane hastaları için son derece önemlidir.
Aşırı aktif mesaneye bağlı idrar kaçırmalarda(sıkışma tipi idrar kaçırmalarda; düşük yoğunluklu şok dalga tedavisi ilginç bir şekilde iyi sonuçlar alınmaktadır. Ancak bu iyileştirici etkisinin altında yatan moleküler mekanizma hala belirsizdir. Ancak şok dalga uygulamasının oksidatif stresi , planlı hücre ölümünü (apoptozis) nispeten engellediği ve doku onarımını desteklediği bilinmektedir. Li-ESWT bu etkilerini vasküler endotelyal büyüme faktörünü (VEGF) dramatik şekilde artırarak yapmaktadır. Bunlara örnek olarak, düşük yoğunluklu ekstrakorporeal şok dalga tedavisi (LiESWT), yeni damar oluşumunu teşvik etmekte, ve kan damarı oluşumunu sağlayan hücreleri toplamakta, hücresel çoğalmayı uyarmakta, ve oksidatif stresi bloke etmektedir. Böylece kan dolaşımını iyileştirebilir ve doku tamirini yani onarımını sağlayabilir. Sonuç olarak, mesane kan dolaşımını ve mesane sinirlerini (innervasyonunu) artırmaktadır. Buna bağlı mesane kasında hücre yenilenmesini harekete geçirmekte, mesane ve idrar kanalının kas kasılma fonksiyonunu iyileştirmekte, ve sonuçta idrarı tutma yeteneğini desteklemektedir.
Aşırı aktif mesanesi olan hastalarda düşük yoğunluktaki şok dalga uygulaması ile; (0.10-0.25 mJ/mm2, 3000 atım, haftada bir, 4-8 hafta) işeme sıklığı azalmakta, işeme başına idrar hacmi artmakta ve işedikten sonra kalan idrar miktarı azalmaktadır. Bu iyileşme ürodinami gibi objektif bulgularla kanıtlamaktadır. Aşırı aktif mesanesi ve idrar kaçırması olan kadınlarda cinsel fonksiyonu bozukluluğu bilinen bir gerçektir. Cinsel istekte azalma ve cinsel uyarılma kaybı görülmektedir. Şok dalga tedavisi ile birlikte östrojen kullanımı sadece aşırı aktif mesane ve idrar kaçırma semptomlarını iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda cinsel yaşamı fonksiyonlarını ve kalitesini de artırmaktadır. Bu nedenle şok dalga uygulaması, özellikle menopoz sonrası kadınlarda östrojen kullanımı ile birlikte kadın cinsel işlev bozukluğunun tedavisinde önemli bir rol oynayabilir. Sonuç olarak stres tipi idrar kaçırma ve aşırı aktif mesanesi olan sıkışma tipi idrar kaçırması olan kadınlarda düşük yoğunluktaki şok dalga tedavisi, yeni, kolay uygulanabilir, tekrarlanabilir, ağrısız, bilinen bir yan etkisi olmayan ve noninvaziv-girişimsel olmayan bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir.
Düşük yoğunluktaki şok dalga uygulaması(Li-eswt), kesin kanıttan yoksun olmasına rağmen, kadınlarda stres tip ve aşırı aktif mesaneye bağlı idrar kaçırmalarda klasik tedavilerle birlikte veya klasik tedaviye alternatif olarak kullanılabilir. Bu tedavinin uygulanması hekim ve hasta ile beraber karar verebileceği bir opsiyon ve seçenek olarak görülmelidir.
İntertisiel Sistitte kullanımı
Nedeni tam olarak bilinmeyen ve tedaviyede çok fazla cevap vermeyen karmaşık bir hastalık olan inerstisiel sistite mevcut ilaçlarına ek olarak ESWT tedavisi bir umut oluşturmaktadır Özellikle kadın toplumunda daha sık görülen stress tipi idrar kaçırma ve aşırı aktif mesane olgularında(50 yaş altı grupta %10-15), rutin kullanılan ilaçlara ek olarak 4-6 seans ESWT tedavisi ile alınan sonuçlar tek başına ilaçlardan daha etkili olduğu bulunmuştur.
ESWT yapılmaması gereken durumlar
Kanama bozukluğu, Kanserler, hedef alanda büyük damar ve sinir bulunması, kemiği büyüme alanlarına(epifiz, omurilik), kalp pili bölgesine, enfeksiyon alanına ve gebelikte kullanılmamalı.
Sıkça Sorulan Sorular
Eswt seans fiyatları, eswt şok dalga tedavisi fiyatları, şok dalga tedavisi ücreti ne kadardır: Şok dalgası tedavisi, sertleşme sorunu tedavisinde etkili olduğu ispatlanmış ve eswt şok dalga tedavisi fiyatları cerrahi veya oral alınan ilaçlara göre ve dğer ereksiyon sorunu için kullanılan yöntemlere nazaran ucuz olan bir tedavi şeklidir. eswt şok dalga tedavisi fiyatları genellikle seans sayısına göre fatura edilir. Peyronie şok dalga tedavisi fiyatları da aynı şekildedir. Şok dalga tedavisi ankara da bilimsel olarak Prof. Dr. Hakkı Perk Kliniğinde yapılmaktadır, randevu için 05432632840 nolu telefonu arayabilirsiniz.