Böbrek taşı tüm dünyada yaygın olarak karşılaşılan bir hastalıktır. Görülme oranı olarak erkeklerde daha sık rastlanmakta ve 30 yaşın üzerinde belirtileri daha çok fark edilmektedir. Oluşumunda diyabet hastalığı, obezite sorunu, tansiyon gibi pek çok rahatsızlık rol almaktadır. Böbrek taşlarında farklılıklar görülmesinin ana nedeni böbrek taşını oluşturan tuz ve mineral içeriği ile alakalıdır. Her iki böbrekte ya da tek taraflı olarak görülmesi olasıdır. Böbrek taşları ile ilgilenen bilim dalı ürolojidir.
Böbrek taşlarının en bilinen ve en sık rastlanılan belirtisi sırt ve karın bölgesinde ağrı olmasıdır. Bazı durumlarda bir belirti ile karşılaşılmadan böbrek taşı kendiliğinden idrar yolu ile atılabilmektedir. Ancak büyük bir böbrek taşı mevcut ise genelde kişilerde şiddetli ağrılar görülmektedir. Ayrıca büyük boyutlu böbrek taşlarının oluşmuş olması mesanede, üretra içinde vb. noktalarda idrarın birikmesine neden olmaktadır.
Böbrek Taşı Belirtileri ve Nedenleri
Böbrek taşı varlığını gösteren en önemli belirti sırta, kaburga altına ve/veya alt karına vuran ağrı olmaktadır. Ağrı dışında da bazı belirtiler ile kendini belli edebilmektedir. Bu belirtilerin başında; mide bulantıları, kusma ihtiyacı, idrarın fiziksel görünüşünde değişimler, idrarda kan varlığı gelmektedir. Aynı zamanda enfeksiyon oluşumu, yüksek ateş ve hastada üşüme, titreme hissi de böbrek taşı belirtisi olabilmektedir. Genelde idrar ile atılımları görülse de tekrar eden durumlarda ve atılamaması halinde mutlaka müdahale edilmesi gerekir.
Böbrek taşı oluşumunda pek çok farklı etkenin rol aldığı bilinmektedir. Ailesel, genetik sağlık geçmişinde böbrek taşı olan bireyler, diyetlerde uzun süreli olarak proteine yönelmek, sıvı ve özellikle su tüketiminin az olması, kilo problemleri, böbreklerde anomali vb. rahatsızlıklar, bağırsak üzerinde cerrahi müdahale, idrar yolu enfeksiyonu, depresyon ilaçlarının fazla kullanımı, gut hastalığı tanı sırasında keşfedilen nedenlerin başında gelmektedir.
İdrar içerisinde birbirinden farklı yapıya sahip atıklar bulunmaktadır. Atıklar, sıvı içerisinde yüksek konsantrasyon değerine ulaşmaya başladıklarında kristal bir yapıya dönüşüm başlar. Kristalize olan atıklar da böbreklerde birikim yolu ile böbrek taşı oluşumuna sebep olurlar. Genelde bu atıklar birikim yapmadan vücuttan idrar ile atılsalar da dünya genelinde böbrek taşı şikâyeti ile doktora başvuran kişi sayısı oldukça fazladır.