Vücudun her iki tarafında bulunan ve şekil itibari ile birer fasulyeye benzetilen böbreklerin görevi kan içerisinde bulunan atık ürünleri kandan atmaktır. Temizlenen kan böbrekler sayesinde tekrar vücuda gönderilirken kan içerisinde alınan atık maddeler ise idrar yolu ile dışarı atılmaktadır. Böbrek kristali veya böbrek taşları olarak adlandırılan olay ise tamda bu idrar oluşumu ve atımı esnasında meydana gelmektedir.
İdrarın oluşumunda veya dışarı atılması esnasında içindeki kristallerin kümeleşerek çökmesi demek olan bu olayın olağan serüveni ise bu kristallerin idrar içerisinde eriyerek dışarı atılmasıdır. Ancak bazı sebepler vardır ki bunlardan dolayı bu kristaller kümeleşerek böbreklerde taş oluşumunu başlatır. Kristaller sebebi ile her iki böbrekte ya da yalnızca tek böbrekte oluşan taşların sancısı doğum sancısından çok daha fazla olarak tabir edilmektedir.
İdrarın yoğun olması böbrek kristali oluşumunu oldukça etkileyen faktörlerdendir. İdrar içerisinde kristal oluşmasını sağlayan kalsiyum, magnezyum, oksalat gibi minerallerin yanı sıra kristal oluşumunu engelleyen sitrat, çinko gibi elementlerde bulunmaktadır. Aşırı sıvı kaybı veya yeterince su tüketmemek idrarın yoğunluğunu arttırarak böbreklerde kristal oluşumunu tetikler. Bununla beraber ise sonuç böbrek taşı olur.
Böbrek kristalinden korunma yolları
Böbrekten atılması gereken idrar içerisinden kümeleşerek çöken ve oluşan kristallerin sonucu böbrek taşı olmaktadır. Günümüzde birçok insanın acı deneyimi olan böbrek taşlarının sancı ve ağrılarına yakalanmamak için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır.
- Su tüketimine dikkat etmek. İdrarın yoğunluğunu azaltacak olan ve böbrek kristalinin oluşumunu engelleyecek en etkili işlemlerden biridir. Günlük olarak kilo, yaş gibi etkenlere bakılarak uygun görülen su tüketim miktarının yanı sıra limonlu su, portakal suyu gibi tüketimlerde böbrek taşını önlemede yardımcı olacaktır.
- Tüketilen tuz miktarının azaltılması. Vücutta bir dengede bulunan tuz miktarının arttırılması idrardaki sodyum miktarının arttırılması demektir. İdrar ile birlikte ne kadar çok sodyum yani tuz atılmaya başlanırsa vücuttan da o kadar çok kalsiyum harcanmış olmaktadır. Bu durum ise böbreklerde taş oluşumunu başlatabilir veya oluşmuş ancak idrarla kolaylıkla atılabilecek küçük taşların büyümesine sebep olabilir.