Azospermi; meni içerisinde sperm hücresi olmaması demektir. Azoospermia tıp dilindeki karşılığıdır. Erkeklerde dünya üzerinde %1 gibi bir oranda görülmektedir. Ancak kısırlık sorunu yaşayan erkekler içinde görülme oranı %10 ile %15 arasında değişmektedir. Son yıllarda geliştirilen yöntemler ile azosperminin tedavisi mümkün hale gelmiştir ve bireyler çocuk sahibi olabilmektedir. Semen analizi olarak bilinen bir çeşit sperm testi ile tespit edilmesi mümkündür. Test minimum 3 ile 4 hafta ara ile 2 adet yapılmaktadır. İki testte de azospermi tespiti ile hastalık teşhis edilirken santrifüjün ardından çökelekte incelemenin detaylı ve dikkatli araştırılmış olması oldukça önemlidir. Teşhis konulmadan önce analizin doğru ve dikkatli yapıldığından emin olunulması gerekir.
Bütün azospermi yaşayan erkeklerde aynı seyir görülmemektedir. Farklı sebeplerle ortaya çıkan rahatsızlık için öncelikle neden analizinin detaylı yapılması gerekmektedir. Ayrıca teşhiste erkeğin mutlaka ürolog hekim tarafından değerlendirilme yapılarak muayenenin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Azospermi Neden Görülür?
Azospermi görülme nedenleri 3 ana başlık altında değerlendirilmektedir. İlk olarak tıkanıklığa bağlı olmayan nedenler olarak değerlendirilen bir kaynak grubu vardır. azospermi görülen erkeklerin %60 ve %70 aralığında bir kısmı bu nedenle azospermi hastalığına yakalanmaktadırlar. Bu durumda; çok az sayıda sperm üretimi olmakta veya hiç sperm üretimi yapılamamaktadır. Tıkanıklıkla ilişkisi olmayan azospermi oluşma sebepleri; testislerin genetik olarak olması gerekenden yukarı konumda oluşu, kabakulak hastalığı ile ilişkili testislerde tutulma, kemoterapi/radyoterapi ardından azosperminin olması, genetik hastalıklar, hormonal bozukluklar olarak sıralanabilmektedir.
Tıkanıklığa bağlı azospermi nedenlerinde, genital enfeksiyon olması, ameliyat kaynaklı olması, doğuştan gelen sperm kanalı yokluğu sıralanmaktadır. Testislerde spermin çıkışını sağlamakta olan kanallarda tıkanıklık ya da kanalların olmaması halinde testislerden sperm çıkamamktadır. Vakaların genel olarak %10 il %20’sinde görülmektedir.
3. kaynak grubunda hormonal eksiklik nedeni görülmektedir. Hormonlarda eksiklikten kaynaklanan azospermide; testislerin sperm yapımını sağlayan FSH ve LH hormonlarının salgılanmayışı görülmektedir. Bu hastalık türü hipogonadotrik hipogonadizm’dir. Hastalığın iyileştirilmesinde ilaçlı tedavi yöntemi kullanılmaktadır. Bu sayede spermlerin çıkması sağlanmaktadır. Azosperm hastası erkeklerin %1 gibi düşük bir oranında bu nedenden kaynaklanan azospermi görülmektedir.